Nem chua là món ăn phổ biến và khá hấp dẫn đối với mọi người. Nói đến nem chua, người ta thường nghĩ đến nem chua Thanh Hóa. Tuy nhiên, có một món nem chua nữa, dù chưa nổi tiếng như nem chua Thanh Hóa nhưng đang dần trở nên quen thuộc với người thưởng thức ẩm thực, đó là nem chua An Thọ, một đặc sản của vùng quê xã An Thọ, huyện An Lão, Hải Phòng.
Về với An Thọ, quý khách không chỉ biết đến là vùng rau sạch truyền thống mà lâu nay còn trở thành địa chỉ quen thuộc với món nem chua truyền thống, được khá nhiều người ưa thích. Ban đầu món ăn này được chế biến chỉ phục vụ cho bữa ăn gia đình, trải qua thời gian, kinh nghiệm, người dân An Thọ đã tạo ra bí quyết riêng để làm cho món ăn trở lên hấp dẫn và được nhiều người trong và ngoài thành phố biết đến, trong đó phải kể đến cơ sở nem chua Ngọc Căn – cơ sở đầu tiên của xã được cấp giấy chứng nhận sản phẩm OCOP hạng 3 sao năm 2023.
Sản phẩm nem chua Ngọc Căn được tôn vinh tại Hội nghị tổng kết hội thi sáng tạo kỹ thuật nhà nông lần thứ tư năm 2022 - 2023
Theo bà Phạm Thị Vân Anh – Chủ cơ sở nem chua Ngọc Căn cho biết: “Để làm ra được món nem chua ngon, chuẩn vị và dùng đúng cách thì nguyên liệu được lựa chọn phải vô cùng cẩn thận và làm theo công thức. Đầu tiên để chuẩn bị thì phải lựa chọn thịt lạc mông hoặc nạc vai tươi ngon, từ lợn sạch vừa mới giết mổ còn nóng hổi mua về từ các lò mổ đã qua kiểm dịch. Sau đó người chế biến mới lấy dao sắc lọc sạch phần gân sơ rồi mới thái thành lát mỏng. Phần bì cũng làm sạch, đem luộc chín rồi bào thành sợ mỏng đều nhau. Thịt nạc và bì lợn sau khi sơ chế được tẩm ớp gia vị (đường, mì chính) trộn đều vào nhau cho ngấm. Sau khi đong đủ định lượng thịt và bì, người thợ gói nem sẽ trải bên ngoài là lớp giấy, rồi đến 3 – 4 lớp lá chuối, tiếp đến là đến lá ổi, đặt nem vào giữa và gói lại giống như chiếc giò nhỏ”. Nem được lên chua sinh học trong thời gian từ 2 – 3 ngày để thịt tự chín mà vẫn giữ nguyên được độ tươi, ngon và mát, sau đó được bảo quản trong ngăn mát tủ lạnh và sử dụng được trong vòng 10 ngày. Khi ăn dùng với rau và mắm pha dấm tỏi.
Sản phảm nem chua Ngọc Căn - xã An Thọ
Thưởng thức món nem chua Ngọc Căn, quý khách sẽ phải say đắm với vị giòn, ngon của bì lợn, vị chua của thịt, vị cay của ớt, tỏi… Bên cạnh đó, là vị nồng của lá đinh lăng tạo nên một hương vị ẩm thực ngon khó tả. Những chiếc nem chua Ngọc Căn hình trụ thường xuất hiện nhiều trong bữa cơm gia đình của người dân trên địa bàn xã nói riêng và Hải Phòng nói chung. Món ăn này có thể ăn kèm với tương ớt cay, tạo nên vị nồng ngon hơn. Bên cạnh đó, nét riêng biệt của đặc sản nem chua Ngọc Căn còn phụ thuộc vào công thức chế biến nem gia truyền, thời gian ủ nem linh hoạt theo từng mùa, tạo nên vị chua vừa đủ.
Sản phẩm nem chua Ngọc Căn đã được quảng bá thương hiệu trên các phương tiện thông tin đại chúng, các chương trương trình truyền hình, hội nghị, hội thảo, hội thi …. Đặc biệt, trong sáng ngày 12/9/2023 vừa qua, cơ sở nem Ngọc Căn vinh dự được Hội nông dân thành phố tôn vinh sản phẩm tiêu biểu của Hội Nông dân thành phố tại Hội nghị tổng kết hội thi sáng tạo kỹ thuật nhà nông lần thứ tư năm 2022 – 2034. Đây là niềm vinh dự lớn không chỉ cho cơ sở nem chua Ngọc Căn mà còn là một tiêu chí quan trọng trong xây dựng nông thôn mới nâng cao, Nông thôn mới kiểu mẫu trên địa xã trong thời gian tới.
Sản phẩm nem chua Ngọc Căn được BCH Hội Nông dân thành phố cáp giấy chứng nhận "Sản phẩm nông nghiệp tiêu biểu" thành phố Hải Phòng lần thứ nhất năm 2023
Cơ sở Nem chua Ngọc Căn (thứ 5 từ trái qua) được tôn vinh sản phẩm tiêu biểu tại Hội nghị tổng kết hội thi sáng tạo kỹ thuật nhà nông lần thứ tư năm 2022 - 2023
Các đại biểu tham quan gian hàng trưng bày sản phẩm nem chua An Thọ tại Hội nghị tổng kết hội thi sáng tạo kỹ thuật nhà nông lần thứ tư năm 2022 - 2023
Gian hàng quảng bá sản phẩm nem chua Ngọc Căn tại Hội nghị tổng kết hội thi sáng tạo kỹ thuật nhà nông lần thứ tư năm 2022 - 2023
Gian hàng trưng bày giới thiệu sản phẩm nem chua Ngọc Căn - An Thọ Tại Chương trình giới thiệu sản phẩm Ocop do Hội LHPN huyện An Lão tổ chức
Góc quảng bá sản phảm nem chua Ngọc Căn tại Hội trại thanh niên huyện An Lão năm 2023
Hiện nay, ở xã An Thọ có khoảng hơn 10 hộ gia đình chế biến và sản xuất nem chua đặc sản Nem chua An Thọ Hải Phòng, du khách có thể dễ dàng mua được nem chua An Thọ tại địa phương, tại một số cửa hàng, siêu thị trên địa bàn thành phố với mức giá dao động thường từ 35.000 VNĐ - 50.000 VNĐ. Nhìn chung lượng nem được làm ra cũng chỉ đủ để cung cấp cho thị trường Hải Phòng. Một điều khá mừng chính là người con quê hương An Thọ sau khi rời quê hương, lập nghiệp ở các tỉnh thành khác vẫn không quên mang theo món ngon đặc sản địa phương. Họ đã góp phần truyền bá văn hóa ẩm thực quê hương, phát triển cơ sở sản xuất Nem chua An Thọ - An Lão - Hải Phòng ở nhiều nơi khác.
Có thể nói, Người An Thọ tự hào về sản phẩm truyền thống của quê hương nay trở thành đặc sản được nhiều người biết đến. Nhờ đặc sản truyền thống này, một số người dân địa phương phát triển món ăn truyền thống quê hương thành đặc sản hàng hóa, cung cấp cho thị trường trong và ngoài thành phố, mang lại nguồn thu nhập khá. Đặc biệt, vào dịp lễ, Tết, sản phẩm của quê hương còn được nhiều người đến đặt mua gửi đi các địa phương và sang nước ngoài làm quà biếu... Hy vọng trong tương lai không xa, món ăn đặc sản này sẽ được vươn hơn nữa.
Biên soạn và sưu tầm: Lg. HT